• Leden van PvdA en GroenLinks gaan stemmen over een samenwerking tussen de twee partijen bij de komende verkiezingen.
  • De Partij van de Arbeid benadrukt dat het ledenreferendum niet over een fusie gaat: PvdA en GroenLinks blijven voorlopig aparte partijen.
  • Hoewel de val van het kabinet Rutte IV ineens snel kwam, lagen de draaiboeken volgens GroenLinks-partijvoorzitter Katinka Eikelenboom al maanden klaar.

Leden van de PvdA en GroenLinks kunnen vanaf maandag laten weten of de twee partijen samen de Tweede Kamerverkiezingen in moeten gaan, met een gedeeld verkiezingsprogramma en een gezamenlijke kandidatenlijst.

De partijtop van zowel PvdA en GroenLinks vindt zelf al dat ze de “krachten moeten bundelen”. Ze vragen nu de leden om hun steun, aldus PvdA-leider Attje Kuiken.

De partij benadrukt dat het ledenreferendum niet over een fusie gaat: PvdA en GroenLinks blijven voorlopig aparte partijen. Tijdens een persconferentie in een zaaltje in het Haagse café Dudok zei PvdA-voorzitter Esther-Mirjam Sent: “Het is tijd voor verkiezingen waarin we samen optrekken.” Hoewel de val van het kabinet ineens snel kwam, lagen de draaiboeken volgens GroenLinks-partijvoorzitter Katinka Eikelenboom al maanden klaar.

De linkse partijen willen een links kabinet met een linkse premier. Groenere en socialere keuzes zijn nodig, stellen PvdA en GroenLinks. Zowel Kuiken als GroenLinks-leider Jesse Klaver heeft geen goed woord over voor de acties van premier Mark Rutte, wiens kabinet afgelopen vrijdag viel vanwege onmin over migratie.

Hoewel er ook onrust onder leden is over verdergaande samenwerking en deze in de provincies nauwelijks van de grond komt, zien de partijen dat leden samen verder willen.

Bekendmaking al te lezen op PvdA-site

De twee partijen hadden voor zondag een persconferentie aangekondigd, maar op de site van de PvdA was voor het aangekondigde tijdstip al het plan van die partij te lezen.

"Het is tijd voor een linkse premier", schrijft Sent. "In tijden van verdeeldheid en polarisatie kozen PvdA en GroenLinks ervoor om de krachten te bundelen. Door een blok te vormen, konden we een sociale koers afdwingen." Ze doelt daarbij op het prijsplafond voor de energierekening en een hoger minimumloon.

"Op het vorige congres besloten de leden dat deze samenwerking naar meer smaakt." Na de vele ledengesprekken die daarop volgden, "is het een logische stap dat PvdA en GroenLinks gezamenlijk deelnemen aan de Tweede Kamerverkiezingen", schrijft Sent. "Deze tijd vraagt om een verenigd links."

Kuiken wil niet met 'onbetrouwbare' Rutte in kabinet

PvdA-leider Attje Kuiken noemt demissionair premier Mark Rutte "onbetrouwbaar" en "uitgeregeerd". Ze wil dan ook niet met hem in een kabinet. Of datzelfde geldt voor samenwerking met zijn partij VVD, wil Kuiken nog niet zeggen. Ze zegt zich eerst te willen richten op het ledenreferendum over samenwerking tussen de PvdA en GroenLinks.

GroenLinks-leider Jesse Klaver wilde desgevraagd nog niet ingaan op samenwerking met Rutte. De leden van beide partijen stemmen vanaf maandag over een gezamenlijke lijst en een gezamenlijk programma voor de Tweede Kamerverkiezingen die dit najaar worden gehouden.

Nederland heeft behoefte aan een linkse premier, vinden de twee partijen die overigens al langer nauw samenwerken. Maar wie PvdA en GroenLinks straks als premierskandidaat naar voren schuiven, is nog onduidelijk. Kuiken noch Klaver wilde zeggen of zij beschikbaar zijn.

Het is nog niet helemaal duidelijk hoe leden van twee verschillende partijen straks een lijst en een programma kunnen samenstellen, maar volgens PvdA-voorzitter Esther-Mirjam Sent is het wel mogelijk om dat te regelen volgens de regels van de partijen. Dit kan omdat het een uitzonderlijke situatie is, aldus Sent.

LEES OOK: Nederland moet wellicht aan een gedoogkabinet, minderheidskabinet of zakenkabinet na de val van Rutte IV: politieke versnippering is extreem